واکنش تعدادی ارقام تجاری و لاین های امیدبخش گندم نسبت به عوامل بیماریزای مهم قارچی در استان فارس

طی دو سال زراعی 1382-1380، واکنش 23 رقم تجاری و امیدبخش گندم نسبت به مهم ترین بیماری های قارچی رایج در استان فارس شامل سپتوریای برگی، زنگ زرد، و پوسیدگی معمولی ریشه و طوقه گندم مورد ارزیابی قرارگرفت. در ارتباط با زنگ زرد، اسپورپاشی با مخلوط یوریدیوسپورهای جمع آوری شده از استان شامل نژاد جدید 166e134a+ باعث شد که ارقام و لاین ها درجاتی از حساسیت را نشان دهند. لاین های m‏-78-1 ، m-78-12 ، m-78-13 ، m-78-14 و m-78-19 و رقم شیراز نیمه مقاوم، لاین های m‏-78-5 ،m-78-6 ،m-75-15 ، m-78-17 و ارقام داراب 2 و روشن نیمه حساس و بقیه حساس بودند. در ارزیابی نسبت به بیماری سپتوریای برگی، تنها لاین m-78-6 نیمه حساس تشخیص داده شد. از نقطه نظر واکنش به عوامل پوسیدگی معمولی ریشه و طوقه گندم تنها لاین m-78-1 حالت تحمل را از خود نشان داد و بقیه ارقام و لاین های حساس بودند. در سال سوم، عملکرد تعدادی از ارقام نیمه مقاوم و نیمه حساس به زنگ زرد و نیمه حساس و حساس به بیماری سپتوریای برگی پس از ایجاد آلودگی، با اجرای طرحی در قالب split-plot مورد بررسی قرار گرفت. مقایسه میانگین ها نشان داد که وقوع بیماری باعث شده که مابین ارقام و لاین های اختلاف معنی داری در سطح 1% به وجود آید. نتایج دلالت بر این امر داشت که بیماری های برگی باعث کاهش محصول و وزن هزار دانه با هر گونه واکنشی گردیده، اما مقدار آن در ارقام نیمه مقاوم به مراتب کمتر بود. از نظر زنگ زرد سه لاین امیدبخشm-78-1 ،m-78-13 و m-78-6 کمترین میزان کاهش وزن هزار دانه را داشتند. از نظر سپتوریای برگی لاین نیمه حساس m-78-6 کمترین میزان کاهش محصول و وزن هزار دانه را نشان داد. با توجه به هر دو بیماری، لاین امیدبخش m-78-6 مناسب برای مطالعات بعدی و توصیه برای کاشت در منطقه تشخیص داده شد.